ایتالیا کشور جذابی است و این جذابیت تنها برای گردشگران نیست. تحصیل در ایتالیا هم با توجه به دانشگاههای معتبری که این کشور، بویژه برای فراگیری علومی مثل تاریخ و باستانشناسی یا برای آموختن معماری و هنر دارد؛ شاید به اندازه بنایی مثل برج پیزا یا شهری مثل ونیز شوقانگیز باشد.
دانشگاههای ایتالیا اگرچه محدود و منحصربه شهر (یا شهرهای) خاصی نیستند اما شهرهای میلان، رم و بولونیا را میتوان برترین شهرهای دانشجویی ایتالیا بحساب آورد. قبلا در یکی از پستهای این وبلاگ، به معرفی میلان بعنوان یکی از 50 شهر برتر دانشجویی دنیا در سال 2016 و به انتخاب QSS پرداخته بودیم. در ادامه این مطلب هم درباره رم خواهیم نوشت.
رم پایتخت و بزرگترین شهر ایتالیا مملو از جاذبههای تاریخیست؛ معروفترین آنها کولوسئوم که میتوان آن را نماد رم دانست. میشود گفت تاریخ با این شهر و تار و پود آن عجین شده است. رم یک ویژگی شاید منحصر به فرد هم دارد؛ این شهر یک کشور دیگر را در خود جای داده است؛ واتیکان، مرکز کلیسای کاتولیک و محل اقامت پاپ، رهبر کاتولیکهای جهان که کوچکترین و کمجمعیتترین کشور جهان محسوب میشود. رم همچنین پس از میلان، نیویورک و پاریس، چهارمین مرکز فشن و مد جهان است.
رم تنها پایتخت ایتالیا، یک شهر تاریخی دیدنی و یکی از مراکز فشن دنیا نیست؛ یک شهر دانشجویی هم هست که براساس برخی معیارها مثل داشتن دانشگاه در رنکینگ QS و هزینههای تحصیل، از سوی مؤسسه QS بعنوان شصتوپنجمین شهر دانشجویی برتر دنیا در سال 2017 معرفی شده است.
رم سه دانشگاه در رنکینگ QS دارد که در میان آنها دانشگاه ساپینزا با رتبه جهانی 223 بهترین جایگاه را دارد (اینجامیتوانید درباره دانشگاه ساپینزای رم بخوانید). University of Rome" Tor Vergata" و Università degli studi Roma Tre دو دانشگاه رمی دیگر این رنکینگ هستند.
اگرچه هزینه زندگی در رم نسبتا بالا است اما هزینه پایین تحصیل (شهریه) در دانشگاههای این شهر، تحصیل در این دانشگاهها را از نظر اقتصادی، موجه و مقرون به صرفه ساخته است. از این نظر، شهر رم در رده پنجاهودوم برترین شهرهای دانشجویی جهان قرار گرفته است. بر اساس معیار «تجربه دانشجویی» هم رم چهلودومین شهر برتر دنیا معرفی شده است.
همانطور که بارها گفتهایم تحصیل در ایتالیا با توجه به تاریخ این کشور و سابقه فرهنگی هنری آن، برای متقاضیان تحصیل در برخی رشتهها میتواند بهترین انتخاب باشد. انتخاب شهر محل تحصیل در ایتالیا اما شاید بیشتر به دانشگاه مدنظر فرد بستگی داشته باشد ولی با توجه به جوانب مختلف، بنظر میآید انتخاب یکی از دو شهر رم و میلان میتواند بهترین پیشنهاد به علاقمندان تحصیل در دانشگاههای ایتالیا باشد.
مهاجرت به ایتالیا از طریق تحصیل در ایتالیا
متقاضیان تحصیل در ایتالیا مثل متقاضیان تحصیل در هر کشور دیگری، در زمان تحقیق و پرسوجو عموما میخواهند درباره اعتبار دانشگاههای ایتالیا، شرایط این دانشگاهها برای پذیرش دانشجوی بینالمللی و همچنین هزینههای تحصیل و زندگی در ایتالیا بدانند. علاوه بر این مسائل و موضوعات، برخی از متقاضیان تحصیل در دانشگاههای ایتالیا درباره امکان اقامت در ایتالیا پس از تحصیل هم میپرسند. در این پست، به این موضوع میپردازیم.
قبل از هر چیز باید این نکته را بگوییم که گرچه ایتالیا به دلایل مختلفی که پیش از این گفتهایم میتواند مقصد خوبی برای دانشجویان بینالمللی، بویژه برای تحصیل در برخی رشتهها (مانند معماری، باستانشناسی، سینما و...) باشد اما شرایط اقتصادی این کشور در سالهای اخیر چندان خوب نبوده و اقامت در ایتالیا اصولا شاید برای کسانی که قصد مهاجرت دارند پیشنهاد خوبی نباشد.
گرفتن اقامت ایتالیا از طریق تحصیل (مثل خیلی از کشورهای دیگر) مستلزم پیداکردن شغل و پرداخت مالیات به مدت 4سال است. دانشجویان برای پیدا کرن شغل پس از اتمام دوره تحصیلی خود فرصتی 6ماهه دارند اما پیداکردن شغل با توجه به مشکل بیکاری در ایتالیا، کار آسانی نیست و قطعا برای استفاده از فرصتهای شغلی هم شهروندان ایتالیایی نسبت به اتباع کشورهای دیگر اولویت دارند. اما اگر دانشجوی بینالمللی، زبان ایتالیایی را به خوبی بداند می تواند امید بیشتری به یافتن کار داشته باشد.
درواقع، دانستن زبان بومی از مهمترین عوامل تعیینکننده در پیدا کردن کار برای اتباع خارجی محسوب میشود و این شامل تنها ایتالیا نیست. بهمین خاطر اگر کسی قصد دارد بعد از اتمام دوران تحصیل در ایتالیا با اشتغال به کار و پرداخت مالیات، اقامت این کشور را بگیرد بهتر است در طول دوران تحصیل، زبان خود را تقویت کند تا در زمان جستجوی شغل که نیازمند ارسال رزومه و انجام مصاحبههای زیاد است ضعفی در بکارگیری زبان نداشته باشد.
در کنار زبان، رشته تحصیلی، تخصص و مهارتهای فرد هم اهمیت زیادی در پیداکردن کار دارند؛ بهویژه در ایتالیایی که رقابت برای بدست آوردن فرصتهای شغلی بیشتر و سختتر است. در این مورد باید به بازار کار ایتالیا نگاه کرد و این که در چه زمینههایی فرصت شغلی بیشتری وجود دارد.
شاید برای عدهای ناامیدکننده باشد اما با توجه به واقعیت های اقتصادی ایتالیا در حال حاضر، این کشور نمیتواند مقصد خوبی برای مهاجرت باشد و اگر هدف کسی از تحصیل در خارج از کشور، مهاجرت دائم است بهتر است کشور دیگری را بعنوان مقصد انتخاب کند. در غیر اینصورت و صرفا برای تحصیل، ایتالیا همچنان مقصدی جذاب بحساب میآید.
تحصیل در ایتالیا چقدر هزینه دارد؟
بدون بازارگرمی میتوان گفت تحصیل در دانشگاههای ایتالیا بین ایرانیان متقاضی تحصیل در خارج از کشور طرفداران زیادی دارد؛ ترکیبی از عوامل مختلف را میتوان دلیل این جذابیت دانست که مهمترین آنها کیفیت و اعتبار دانشگاههای ایتالیا و هزینه نسبتا پایین تحصیل و زندگی در این کشور است. روزنامه هفت صبح در سال تحصیلی گذشته (16-20155) گزارشی درباره هزینههای تحصیل در 4 کشور آلمان، آمریکا، مالزی و ایتالیا منتشر کرد که بخش مربوط به ایتالیای آن را با کمی تغییر میتوانید در ادامه این پست بخوانید:
«ایتالیا از نظر خیلی ها ایران دوم است و شرایط ادامه تحصیل و سکونت در این کشور مناسبتر (از کشورهای دیگر) به نظر میآید. دانشگاههای ایتالیا معمولا برای اپلای، از شما هزینهای درخواست نمیکنند اما اگر از دانشگاهی پذیرش گرفتید باید حدودا 130 یورو به حساب آن دانشگاه بریزید.
یک دانشجوی دانشگاه پلی تکنیک میلان میگوید به طور کلی از شرایطی که اینجا دارد راضی است. برای شروع هزینه 900 هزار تومانی آزمون TOEFL را کنار بگذارید و در جریان باشید که دانشگاههای ایتالیا معمولا از شما گواهی گذراندن GRE را درخواست نمیکنند.
طبق قوانین ایتالیا باید پنج هزار یورو برای یک روز در حساب خود داشته باشید و پرینت آن را ضمیمه مدارک ترجمه شده خود کنید. بعد از آن پول شما از حالت بلوکه خارج میشود. میانگین شهریه دانشگاه میلان، سالیانه سه هزار و 300 یورو است که بسته به رشته شما تغییر میکند. البته اگر بورس تحصیلی دریافت کنید، پرداختی شما صفر خواهد شد.
این دانشجو که بورس تحصیلی داشته میگوید هزینه کلی مخارج یک ساله او در ایتالیا چهار تا چهار هزار و 500 یورو شده است. پرداخت شهریه در قوانین ایتالیا کمی خاص است، در ابتدای ثبت نام 600 یورو باید برای یک ترم به دانشگاه بپردازید که بعد از یک سال دانشگاه به شما این پول را برمی گرداند. فراموش نکنید که سالیانه 98 یورو برای بیمه دانشجویی را هم در لیست خود اضافه کنید. هزینه اقامت و خدمات رفاهی هم در میلان به طور میانگین ماهیانه 180 تا 600 یورو است.»
احتمالا منظور از بورس تحصیلی در مطلب بالا، همان کمک هزینهای است که با عنوان بورس استانی یا DSU شناخته میشود. با خواندن پستهای قبلی این وبلاگ می توانید درباره این بورس و همچنین هزینه تحصیل در ایتالیا ، اسکان و بیمه دانشجویی ایتالیا اطلاعات بیشتر و دقیقتری بدست آورید.
تحصیل در ایتالیا در مقطع دکترا
سالانه ایرانیان زیادی (با داشتن شرایط لازم یا بدون آن) به قصد تحصیل در ایتالیا اقداماتی را انجام میدهند که طبیعتا از میان آنها، متقاضیان واجد شرایط میتوانند از دانشگاههای ایتالیا پذیرش گرفته و با دریافت ویزای دانشجویی ایتالیا عازم این کشور شوند. در این پست، شرایط تحصیل در ایتالیا در مقطع دکترا را برای متقاضیان آن توضیح میدهیم.
دانشگاههای ایتالیا دانشجویان مقطع دکترا را عموما از طریق برگزاری آزمون پذیرش میکنند. در این روش، متقاضیان پس از ارائه و ارزیابی اولیه مدارک و انجام مصاحبه از طریق اسکایپ، باید در آزمون ورودی پذیرفته شوند.
برای شرکت در آزمون ورودی دوره دکترای دانشگاههای ایتالیا (معمولا) باید به ایتالیا سفر کرد. اکثر ایرانیان، امکان سفر به ایتالیا را پیدا نمیکنند و بهمین علت باید از راه دیگر، برای گرفتن پذیرش دکترا از دانشگاههای ایتالیا اقدام کنند.
در روش دیگر؛ عده کمی از متقاضیان (از هر 10 نفر، 2 یا 3 نفر) میتوانند بدون شرکت در آزمون و تنها با ارائه مدارکی مثل رزومه تحصیلی یا CV و پروژه تحقیقاتی و همچنین یک مصاحبه کوتاه 15-10 دقیقهای، از دانشگاههای ایتالیا پذیرش بگیرند.
برای موفقیت متقاضیان در اخذ پذیرش بدون آزمون، بهتر است مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد آنها با دوره دکترای موردنظرشان مرتبط باشد و مقاله ISI و همچنین پروژه تحقیقاتی قوی داشته باشند و در مصاحبه اسکایپی هم موفق عمل کنند. معدل دانشگاهی و مدرک زبان، فاکتورهای کماهمیت و بعضا بیاهمیت و بیتأثیری در تأیید یا رد درخواست پذیرش افراد است.
غالب متقاضیانی که با شرکت در آزمون ورودی، در دوره دکترای دانشگاههای ایتالیا پذیرفته میشوند، سالانه بورسیهای 13600 یورویی از دانشگاه خود دریافت میکنند. معمولا از میان هر 3 دانشجویی که بدون شرکت در آزمون، پذیرش گرفتهاند هم 1 نفر از بورسیه بهرهمند میشود.
دانشجویانی که موفق به دریافت بورسیه تحصیلی دانشگاههای ایتالیا نمیشوند هم میتوانند برای دریافت کمکهزینههای تحصیلی استانی (به میزان سالانه 5200 یورو) اقدام کنند.
مدارک لازم برای اخذ پذیرش دکترا از دانشگاههای ایتالیا:
1- ترجمه رسمی (انگلیسی یا ایتالیایی) اصل مدرک کارشناسی ارشد و ریز نمرات
2- ترجمه رسمی (انگلیسی یا ایتالیایی) اصل مدرک کارشناسی و ریز نمرات
3- ترجمه رسمی کارت شناسایی معتبر یا پاسپورت
4- رزومه تحصیلی (CV) با فرمت استاندارد
5- توصیه نامه با فرمت مناسب از 2 نفر از اساتید دوره های ارشد یا کارشناسی (بهتر است حداقل یکی از این دو استاد، خارج از کشور تحصیل کرده باشد)
6- انگیزهنامه تحصیلی (مختصری درباره خودتان و علت انتخاب دوره دکترای مدنظرتان)
7- مدرک زبان انگلیسی (درصورت داشتن مدرک و الزامی بودن)
8- research proposal (در غالب موارد) درباره موضوعی که خود فرد انتخاب و یا دانشگاه مشخص میکند
9- 15 تا 60 یورو بعنوان application fee (در برخی دانشگاهها)
در مواردی، ارائه برخی از مدارک زیر هم الزامی است:
1- خلاصه انگلیسی پایاننامه دوره کارشناسی ارشد
2- رزومه تصویری (بیشتر مربوط به رشتههای معماری و هنر)
3- گزارش report of any research یا گزارشی از فعالیتهای علمی (مفصلتر از CV)
4- مدرک Dichiarazione di valore یا تأییدیه سفارت ایتالیا در ایران مبنی بر اصالت مدارک تحصیلی فرد
5- مدرک self declration (معمولا این مدرک را باید به همراه فایل فراخوان، از سایت دانشگاه دریافت و با واردکردن برخی اطلاعات شخصی، تکمیل و سپس امضاء کرد)
6- ترجمه اصل مدرک دوران دبیرستان و پیشدانشگاهی به همراه ریز نمرات (در زمان صدور ویزا هم باید ترجمه ایتالیایی آن را به سفارت ایتالیا ارائه کرد)
آنچه باید درباره تحصیل در ایتالیا بدانیم
شهریور ماه رو به اتمام است و نتایج کنکور دولتی و آزاد در مقاطع مختلف اعلام شده یا به زودی اعلام میشود و پذیرفتهشدگان برای شروع یک دوره تحصیلی جدید خود را آماده میکنند. آن دستهای هم که به هر دلیل قصد تحصیل در خارج از کشور را داشتهاند (از جمله متقاضیان تحصیل در ایتالیا ) هم تاکنون باید پذیرش خود را گرفته و اقدامات بعدی مانند گرفتن ویزا را هم انجام داده و بعضا (با توجه به زمان شروع کلاسها) عازم کشور مقصد شده باشند. در واقع باید گفت دیگر فرصتی برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای ایتالیا برای نیمسال اول (October Intake) وجود ندارد و متقاضیان اگر تصمیم خود را برای تحصیل در ایتالیا گرفتهاند و شرایط لازم را هم دارند باید برای نیمسال دوم (February ّIntake) اقدامات لازم را انجام دهند.
زمان
بطور کلی متقاضیان تحصیل در ایتالیا تا 3 ماه قبل از هر ترم امکان ارسال مدارک لازم برای اخذ پذیرش را به دانشگاه دارند؛ کسانی که قصد تحصیل در نیمسال اول (October Intake) را دارند تا پایان خرداد و کسانی که از نیمسال دوم (February ّIntake) میخواهند تحصیل خود را شروع کنند، تا پایان مهرماه فرصت دارند مدارک مورد نیاز را به دانشگاه موردنظر خود ارسال کنند.
معدل
یکی از نکات مهم در مورد اخذ پذیرش از دانشگاههای ایتالیا شرط معدل است؛ متقاضیان تحصیل در مقطع کارشناسی، باید مدرک پیشدانشگاهی با حداقل معدل 15 داشته باشند؛ برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، باید مدرک کارشناسی مرتبط با معدل حداقل 15 داشت؛ و برای مقطع دکترا مدرک کارشناسی ارشد مرتبط با معدل حداقل 16 (و همچنین پروپوزال) مورد نیاز است.
زبان
مسئله مهم دیگر زبان است؛ اینکه دوره تحصیلی مورد نظر به چه زبانی ارائه میشود و برای اخذ پذیرش و سپس ویزای تحصیلی ایتالیا احیانا چه مدرک زبانی لازم است. نکته این است که برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای ایتالیا نیازی به ارائه مدرک زبان نیست اما پس از آن و برای دریافت ویزا باید مدرک زبانی متناسب مقطع و دوره تحصیلی خود به سفارت ارائه کرد؛ در مقطع کارشناسی؛ برای دورههای انگلیسی زبان، ارائه مدرک آیلتس (حداقل) 5.5 و برای دورههای ایتالیایی زبان، ارائه مدرک زبان ایتالیایی B1 الزامی است. در مقطع کارشناسی ارشد هم؛ برای دورههای انگلیسیزبان رشتههای فنی، آیلتس 6.5 و برای سایر رشتهها آیلتس 6 و برای دورههای ایتالیایی زبان تمامی رشتهها، مدرک B2 زبان ایتالیایی مورد نیاز است. در مقطع دکترا هم نیازی به ارائه مدرک زبان نیست.
مهلت ارسال مدارک به دانشگاهها برای اخذ پذیرش | |
شهریور ماه - October Intake | تا پایان خردادماه |
بهمن ماه - February ّIntake | تا پایان مهرماه |
مقطع-رشته | طول دوره | زبان دوره | مدرک زبان لازم (برای اخذ ویزا) | مدرک تحصیلی لازم | حداقل معدل مدرک تحصیلی |
کارشناسی | 3-4 سال | انگلیسی | آیلتس 5.5 | پیشدانشگاهی | 15 |
ایتالیایی | B1 | ||||
کارشناسی ارشد - رشتههای فنی | 2 سال | انگلیسی | آیلتس 6.5 | کارشناسی مرتبط | 15 |
ایتالیایی | B2 | ||||
کارشناسی ارشد - سایر رشتهها | انگلیسی | آیلتس 6 | |||
ایتالیایی | B2 | ||||
دکترا | 3-4 سال |
| نیازی به مدرک زبان نیست | کارشناسی ارشد مرتبط + پروپوزال | 16 |
پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی
متقاضیان تحصیل پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در ایتالیا باید بدانند که شرایط پذیرفته شدن در دانشگاههای ایتالیا برای تحصیل در این رشتهها، با دیگر رشتهها متفاوت است؛ آن دسته که قصد تحصیل پزشکی و دندانپزشکی را دارند باید در آزمون IMAT شرکت کنند که هر سال در ماه سپتامبر و در شهرهای مختلف دنیا برگزار میشود. متقاضیان تحصیل داروسازی هم باید در یک آزمون ورودی شرکت کنند که (برخلاف IMAT) فقط در خود ایتالیا برگزار میشود. زبان هر دو آزمون هم انگلیسی است.
بورسیه
کسانی که قصد تحصیل در ایتالیا را دارند غالبا درباره بورسیهای که دولت این کشور به دانشجویان نیازمند کشورهای در حال توسعه اعطا میکند شنیدهاند و حتی شاید بهمین علت ایتالیا را بعنوان مقصد تحصیل خود انتخاب کردهاند. در مورد بورسیهها باید نکته مهمی را دانست؛ متقاضیان اخذ ویزای تحصیلی ایتالیا باید یک حساب با موجودی 10هزار یورو (یا معادل ریالی آن) داشته باشند و گواهی آن را (صادرشده از طرف بانک) همراه دیگر مدارک لازم برای صدور ویزا، به سفارت ارائه دهند. باید توجه کرد که ازائه همزمان این گواهی و درخواست بورسیه، تناقضآمیز و اشتباه است و افرادی که خواهان دریافت بورسیه هستند باید بعد از صدور ویزا و سفر به ایتالیا اقدامات لازم برای دریافت آن را انجام دهند.
گروه مشاوران تحصیلی امیدار
021-88457035-88457242